#Hayvansal Gübre

Tarımda yeni dönem: Çevre dostu tarımsal uygulamalar başladı

Yeni Tebliğ: Çevre dostu tarımsal uygulamalar zorunlu oldu Tarım ve Orman Bakanlığı, tarımsal faaliyetlerden kaynaklanan nitrat kirliliğine karşı suların korunmasını hedefleyen ve çevre dostu tarımsal uygulamalar içeren yeni bir tebliği bugünkü Resmî Gazete'de yayımlayarak yürürlüğe koydu. "Nitrata Hassas Bölgelerin Belirlenmesi, Çevre Dostu Tarımsal Uygulamalar ve Nitrat Eylem Planının Uygulanması, İzlenmesi ve Raporlanmasına İlişkin Tebliğ (TEBLİĞ NO: 2025/17)" başlığıyla yayımlanan düzenleme, çiftçiler için su kaynaklarını korumaya yönelik bir dizi zorunlu ve gönüllü kural getiriyor. Tebliğin temel amacı, tarım arazisine uygulanacak hayvan gübresi miktarını sınırlayarak, yer altı ve yüzey sularındaki nitrat konsantrasyonunun 50 mg/L miktarını geçmemesini ve ötrofikasyonun önlenmesini sağlamaktır. Bu kapsamda, nitrat oranı 50 mg/L'yi aşan veya bu sınıra ulaşma riski taşıyan suları etkileyen bölgeler "Nitrata Hassas Bölge (NHB)" olarak belirlendi. Tebliğde yer alan çevre dostu tarımsal uygulamalar, bu hassas bölgelerdeki tüm tarımsal işletmeler için zorunlu hale getirilirken, diğer bölgeler için gönüllülük esasına dayanıyor. Ancak önemli bir istisna olarak, Nitrata Hassas Olmayan Bölgelerde dahi yıllık 3500 kg ve üzeri azot üreten hayvancılık işletmeleri, gübre depolama ve gübre yönetim planlarına ilişkin kurallara uymak zorunda olacak. Bu zorunluluk, Nitrata Hassas Bölgelerdeki işletmeler için yıllık 1600 kg ve üzeri azot üretimi olarak belirlendi. Çevre dostu tarımsal uygulamalar neler getiriyor? Yeni düzenleme ile tarımsal faaliyetlere bir dizi önemli kural getirildi. Çiftçilerin uyması gereken başlıca çevre dostu tarımsal uygulamalar şunları içeriyor: * Gübreleme Sınırları ve Zamanlaması: Hayvan gübresi ile uygulanan toplam azot miktarı, Nitrata Hassas Bölgelerde hektara 170 kg'ı geçemeyecek. Ayrıca toprağın donmuş, karla kaplı, suyla doymuş veya sele maruz kalmış olduğu durumlarda gübre uygulaması yapılamayacak. Belirlenen "kapalı dönemlerde" gübreleme yapılması yasaklandı. * Su Kaynaklarını Koruma: Gübre uygulaması sırasında göl, nehir ve içme suyu kaynakları gibi su kaynakları ile tarla arasında belirli mesafeler bırakılması zorunlu kılındı. Örneğin, eğimi %12'den fazla olan arazilerde nehirlere 20 metre, içme suyu kaynaklarına ise 100 metre mesafe bırakılacak. * Hayvansal Gübre Depolama: Yıllık 1600 kg (NHB'de) ve 3500 kg (diğer bölgelerde) üzeri azot üreten işletmelerin, en az 6 aylık gübreyi depolayabilecek kapasitede sızdırmaz depolama tesisi yapması zorunlu hale getirildi. Depoların ve hayvan gezinti alanlarının zeminlerinin sızdırmaz olması gerekiyor. * Anız Yakma Yasağı: Hasat sonrası kalan bitki artıklarının yakılması yasaklandı ve bunun yerine toprağa karıştırılmasını sağlayacak ekipmanların kullanılması teşvik edildi. * Sulama ve Arazi Yönetimi: Aşırı sulamadan kaçınılması, yüzey akışına izin verilmemesi ve su kullanım verimliliği en yüksek olan basınçlı sulama yöntemlerinin (damla, yağmurlama) tercih edilmesi gerektiği vurgulandı. Eğimli arazilerde ise sürümün eğime dik yapılması gerekiyor. * Kayıt Zorunluluğu: Tarımsal işletmelerin gübreleme planları, hayvan varlığı, uygulanan sulama yöntemi gibi tüm faaliyetlerini kayıt altına alması ve bu kayıtları beş yıl süreyle saklaması zorunlu tutuldu. Tebliğ ekinde, Bursa'dan Şanlıurfa'ya, İzmir'den Trabzon'a kadar Türkiye'nin dört bir yanındaki il ve ilçelere bağlı yüzlerce köy ve mahalleyi içeren Nitrata Hassas Bölgeler listesi de yayımlandı. Bakanlık, bu bölgelerde nitrat eylem planlarının uygulanmasını yakından izleyecek ve denetleyecek.