
3–9 Kasım Organ Bağışı Haftası kapsamında konuşan Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Hamdi Karakayalı, Türkiye'de organ nakli bekleyen 30 binden fazla hasta olduğunu vurgulayarak, "Her organ bağışı, birçok bireye yaşam umudu sağlar" dedi.
“Organ Bağışı: En Değerli Yaşam Mirası”
Prof. Dr. Hamdi Karakayalı: "Bugün Türkiye'de binlerce hastanın hayatta kalabilmesi için organ bağışı tek kurtuluş yoludur"
İSTANBUL (İGFA) - Sağlık Bakanlığı'nın 2025 verilerine göre, Türkiye'de 25.245 kişi böbrek, 2.650 kişi karaciğer ve 1.477 kişi kalp nakli bekliyor. Diğer organlar da dahil edildiğinde, 30 binden fazla hastanın hayat umudu organ bağışı oluyor. Ancak geçtiğimiz yıl tespit edilen 2.079 beyin ölümünün sadece yüzde 17'si organ bağışı ile sonuçlandı.
Her yıl organ nakli bekleyen hasta sayısının arttığını belirten Prof. Dr. Karakayalı, “Son dönem böbrek, karaciğer ve kalp yetmezliklerinde nakil tedavinin tek yoludur. Kalp nakli bekleyenler için canlı verici alternatifi bulunmuyor. Bu nedenle her bağış, birçok kişiye hayat armağan eder” şeklinde konuştu.
TÜRKİYE ORGAN NAKLİNDE DÜNYA LİSTESİNDE
Prof. Dr. Karakayalı, Türkiye'nin organ naklinde elde ettiği başarıyı vurgulayarak, "Erişkin ve çocuk hastalarda sağ kalım oranları yüzde 90'ın üzerinde. Bu başarı Türkiye'yi karaciğer ve böbrek nakli için yabancı hastaların da tercihi haline getiriyor. Hatta birçok yabancı doktor ülkemize gelerek nakil cerrahisini burada öğreniyor. Türkiye, organ naklinde dünya sıralamasında yer alıyor." dedi.
Karakayalı, Türkiye'deki kadavradan organ bağışı oranının düşük olduğuna dikkat çekti.
"Dünya genelinde bir milyon kişi başına düşen bağış sayısını ifade eden pmp değeri İspanya'da 47, Fransa'da 26, İtalya'da 25 iken Türkiye'de sadece 3,6" diyen Karakayalı, "Batı ülkelerinde organ nakillerinin yaklaşık yüzde 80'i kadavradan yapılırken, bizde bu oran yüzde 15–20 civarında. Bu durum, bağış oranlarının artırılmasının ne kadar önemli olduğunu gösteriyor." diye konuştu.
Karakayalı, kadavradan yapılan bağışların toplumun sağlık bilinci seviyesinin bir göstergesi olduğuna işaret ederek, "Her hastanın canlı vericisi yok. Özellikle kalp nakli bekleyenler için tek umut kadavra bağışıdır" dedi.
ORGAN BAĞIŞI ARTIK E-DEVLET ÜZERİNDEN MÜMKÜN
Prof. Dr. Karakayalı, vatandaşların hastanelerin organ nakli koordinasyon merkezlerine ve il sağlık müdürlüklerine başvurarak bağış yapabileceklerini hatırlattı. Ayrıca, yeni uygulama ile artık organ bağışının e-Devlet üzerinden yapılabileceğini belirtti.
Toplumda organ bağışıyla ilgili yanlış inanışların yaygın olduğunu ifade eden Karakayalı, "Beyin ölümünün ardından hastanın iyileşebileceği düşünülüyor. Oysa beyin ölümü tıbbi olarak geri dönüşsüzdür, kişi hayatını kaybetmiştir. Bu aşamada organlar kısa bir süre için cihaz desteği ile canlı tutulabilir. Nakil sırasında acı ya da his duyulması söz konusu değildir" dedi. Türkiye'nin organ bağışı ve nakil süreçlerinde uluslararası güvenlik standartlarına sahip olduğunun altını çizen Karakayalı, "Tüm organ nakilleri Sağlık Bakanlığı'nın denetiminde, ulusal koordinasyon sistemi ile gerçekleştirilmektedir. Organların kötü amaçlı kullanımı mümkün değildir" açıklamasında bulundu.